Rick na de Amputatie

Het Ongeval

Zondagmiddag, mooi weer, perfecte motorrit door Limburg. Ik was met drie vrienden, onze maandelijkse uitje. We reden rustig, genoten van de zon en de kronkelige wegen. Tot een auto uit een zijweg kwam, te snel, en mij raakte.

Ik vloog van mijn motor. Mijn been werd geplet tussen mijn motor en de auto. Ik hoorde het gekraak - mijn botten die braken. De pijn kwam seconden later, overweldigend. Ik keek naar mijn been. Het hing in een vreemde hoek, gebroken op meerdere plekken.

Mijn vrienden belden een traumahelikopter. De bestuurder die mij raakte, was dronken. Middag op zondag en hij had al gedronken. Hij stapte uit, wankelend, en probeerde te vluchten. Getuigen hielden hem tegen. Ik lag op de grond, mijn been verwoest, en hij probeerde weg te komen.

In het Ziekenhuis

De artsen probeerden mijn been te redden. Meerdere operaties, pinnen, platen, externe fixatie. Weken van procedures en hoop. Maar infecties kwamen. Het bot genas niet goed. Bloed circulatie was te erg beschadigd. Na zes weken kwam het verdict: "We kunnen uw been niet redden. Amputatie is noodzakelijk."

Amputatie. Ze gingen mijn been afzetten. Ik was 41. Te jong voor dit. Te actief voor dit. Ik was mountainbiker, wandelaar, altijd in beweging. Hoe kon ik leven zonder mijn been?

"Het is uw been of uw leven," zei de chirurg. "De infectie is levensbedr eigend." Wat is dat voor een keuze? Maar het was geen echte keuze. Ik wilde leven. Ook met één been.

Na de Amputatie

Wakker worden zonder je been is surreëel. Je hersenen begrijpen het niet. Ik had fantoomp ijn - pijn in een been dat er niet meer was. Hoe kan iets dat er niet is pijn doen? Maar het deed pijn. Erge pijn.

En emotioneel was ik een wrak. Ik rouwde om mijn been alsof het een persoon was. Het was deel van mij geweest 41 jaar. En nu was het weg, in een medisch afval zak ergens. Die gedachte maakte me misselijk.

Mijn partner Esther bleef bij me. Ze verzorgde mijn stomp, hielp me met alles, moedigde me aan. "Je bent niet minder om dit," zei ze steeds. Maar ik voelde me wel minder. Minder compleet, minder capabel, minder mannelijk zelfs. Rare gedachten, maar ze waren er.

Leren Lopen Weer

Na acht weken begon de prothese fitting. Een tijdelijke eerst, later een permanente. Het was zwaarder dan ik dacht. Letterlijk - een prothese weegt. En figuurlijk - leren lopen met een kunstbeen is hard werken.

Fysiotherapie, uren per dag. Eerst gewicht dragen op de prothese. Dan kleine stapjes. Dan grotere stappen. Dan traplopen. Alles moest opnieuw worden geleerd. Mijn gang zou nooit meer hetzelfde zijn. Ik zou altijd enigszins hinken. Maar ik zou wel lopen.

Er waren frustraties. De prothese die niet goed paste en blaren veroorzaakte. Vallen tijdens oefeningen. Het constante bewustzijn dat ik anders was dan anderen. Maar er waren ook kleine overwinningen. De eerste keer dat ik een heel blok kon lopen. De eerste keer dat ik een trap op ging zonder leuning. Die momenten waren goud waard.

De Juridische Kant

De dronken bestuurder werd strafrechtelijk vervolgd. Rijden onder invloed met blijvend letsel als gevolg. Hij kreeg anderhalf jaar cel en tien jaar rijverbod. Het voelde als te weinig, maar het systeem is wat het is.

Civielrechtelijk dienden we een claim in tegen zijn verzekeraar. De aansprakelijkheid was duidelijk - hij was dronken, reed te snel, negeerde de voorrang. Maar de verzekeraar probeerde de schade te minimaliseren. "Een prothese is een adequate vervanging," schreven ze. Adequate vervanging? Een kunstbeen vervangt geen echt been.

Mijn advocaat, gespecialiseerd in amputaties, was het daar niet mee eens. Hij berekende de werkelijke kosten: protheses (€ 15.000-30.000 per stuk, elke 3-5 jaar vervangen), aanpassingen in huis en auto, verlies van arbeidsinkomen (ik kon niet meer volledig werken als loodgieter), medische nazorg, psychologische hulp, smartengeld.

Na expert-rapporten en lange onderhandelingen schikten we voor € 625.000. Het klinkt veel. Maar verdeeld over mijn verwachte levensduur en gegeven de kosten, is het realistisch. Een prothese is niet goedkoop. En ik zal er tientallen nodig hebben in mijn leven.

Mijn Leven Nu

Drie jaar later is mijn leven anders maar niet minder. Ik loop met een prothese. Ik werk weer, aangepast werk als projectmanager in de bouw. Ik berg op zelfs - aangepast bergwandelen met een speciale prothese. Ik heb grenzen, maar ook mogelijkheden.

Ik ben ambassador geworden voor een amputatie-stichting. Ik bezoek nieuwe amputees in het ziekenhuis, laat ze zien dat er leven is na amputatie. Dat je kunt functioneren, zelfs sporten, met een prothese. Het geeft mijn ongeval betekenis. Ik help anderen waar ik ook doorheen ging.

Esther en ik zijn getrouwd. Ze heeft me door de donkerste tijd gesleept. Onze relatie is sterker geworden. Ze ziet mijn prothese niet, zegt ze. Ze ziet mij. Dat is misschien de grootste overwinning - iemand die me compleet ziet, ook met één been.

Mis ik mijn been? Elke dag. Er zijn dingen die ik niet meer kan. Rennen, springen, makkelijk zwemmen. Simpele dingen die anderen vanzelfsprekend vinden. Maar ik heb geleerd om te focussen op wat ik wél kan, niet op wat ik niet kan. Die mindshift was cruciaal.

Mijn Boodschap

Als je een amputatie ondergaat: het is oké om te rouwen. Je verliest letterlijk een deel van jezelf. Maar na de rouw komt acceptatie. En na acceptatie komt aanpassing. Je leven is niet voorbij. Het is anders.

Zoek goede prothesevoorziening. Niet alle orthopedische bedrijven zijn even goed. Een goed passende, moderne prothese maakt enorm verschil. En eis de beste - je hebt er recht op via je schadeclaim.

Zoek lotgenotencontact. Andere amputees begrijpen wat je doormaakt op een manier die zelfs je partner niet kan. In Nederland zijn er goede stichtingen - De Amputatiepatiënten Platfo rm, RevalidatieNL. Gebruik hun resources.

Juridisch: amputatie-claims zijn complex en hoog. Je hebt een gespecialiseerde advocaat nodig die begrijpt wat je levenslang nodig hebt. Protheses, aanpassingen, medische zorg, psychologische hulp, verloren inkomen - het telt snel op.

En wees niet bang voor je nieuwe realiteit. Ja, het is eng. Ja, het is anders. Maar mensen met protheses leven volle levens. We sporten, werken, reizen, beminnen. We zijn niet minder. We zijn gewoon anders. En dat is oké.