De Schouder Die Vastzit
Uw arm wassen, een jas aantrekken, iets van een hoge plank pakken - allemaal onmogelijk. Uw schouder zit vast alsof hij bevroren is, en elke poging tot beweging veroorzaakt intense pijn. Dit is adhesieve capsulitis, beter bekend als frozen shoulder - vaak ontstaan na trauma of langdurige immobilisatie.
Wat is Frozen Shoulder?
Bij frozen shoulder raakt het gewrichtskapsel van de schouder ontstoken en verdikt. Het kapsel trekt samen en "plakt" aan zichzelf. Hierdoor wordt de bewegingsruimte van de schouder steeds kleiner, terwijl pogingen tot beweging pijnlijk zijn.
| Kenmerk | Uitleg |
|---|
| Andere naam | Adhesieve capsulitis |
| Getroffen structuur | Gewrichtskapsel schouder |
| Kenmerkend | Beperking in alle richtingen (actief én passief) |
| Duur | 1-3 jaar (soms langer) |
| Voorkomen | 2-5% bevolking, vaker vrouwen 40-60 jaar |
Oorzaken na Ongeval
- Direct trauma: Klap op schouder, val op arm
- Immobilisatie: Arm in mitella na schouderluxatie of breuk
- Na operatie: Rotator cuff reparatie, breukoperatie
- Pijnontwijking: Schouder niet gebruiken vanwege andere klachten
- Zenuwletsel: Na whiplash of plexusletsel
De Drie Fases
| Fase | Duur | Symptomen | Kenmerken |
|---|
| 1. Freezing (bevriezen) | 3-9 maanden | Toenemende pijn, beginnende stijfheid | Nachtpijn, pijn bij alle bewegingen |
| 2. Frozen (bevroren) | 4-12 maanden | Maximale stijfheid, pijn vermindert | Sterk beperkte beweging, ADL problematisch |
| 3. Thawing (ontdooien) | 6-24 maanden | Geleidelijk herstel beweging | Langzame verbetering, soms incompleet |
Totale duur: gemiddeld 2-3 jaar. Sommigen herstellen sneller, anderen houden blijvende beperkingen.
Bewegingsbeperkingen
| Beweging | Normaal | Bij frozen shoulder |
|---|
| Exorotatie (arm naar buiten draaien) | 90° | Vaak <10° |
| Abductie (arm opzij) | 180° | 60-90° |
| Flexie (arm voorwaarts) | 180° | 90-120° |
| Hand achter rug | T7 niveau | Bil of lager |
Impact op Dagelijks Leven
- Aankleden: Jas, bh, trui aan/uittrekken onmogelijk
- Persoonlijke verzorging: Haar kammen, gezicht wassen, tanden poetsen
- Slapen: Op getroffen zijde onmogelijk, nachtpijn
- Werk: Veel beroepen onmogelijk (administratief, fysiek)
- Autorijden: Stuur draaien problematisch
- Huishouden: Hoog pakken, wassen, strijken onmogelijk
- Psychisch: Frustratie, depressie door langdurige beperking
Diagnose
- Lichamelijk onderzoek: Beperking actieve én passieve beweging
- Röntgen: Uitsluiten andere oorzaken (artrose, breuk)
- MRI: Verdikte, ontstoken kapsel zichtbaar
- Kenmerkend: Patiënt én arts kunnen schouder niet verder bewegen
Behandeling
| Behandeling | Fase | Effectiviteit |
|---|
| Pijnstilling (NSAID's) | Alle fases | Matig - vermindering pijn |
| Fysiotherapie | Frozen/thawing | Versnelt herstel, voorkomt atrofie |
| Corticosteroïd injectie | Freezing | Goed - vermindert ontstekingspijn |
| Hydrodilatatie | Frozen | Matig - kapsel oprekken met vloeistof |
| Manipulatie onder narcose | Frozen | Direct verbetering, risico op schade |
| Arthroscopische capsulotomie | Therapieresistent | Goed - chirurgisch kapsel lossnijden |
Risicofactoren
- Diabetes mellitus: 10-20% kans op frozen shoulder
- Schildklieraandoening: Verhoogd risico
- Hartziekten: Na hartinfarct of hartoperatie
- Eerdere frozen shoulder: 20% kans andere schouder ook
- Immobilisatie: Elke reden om arm niet te gebruiken
Prognose
- Spontaan herstel: 60-70% herstelt volledig binnen 2-3 jaar
- Blijvende beperking: 30-40% houdt enige beperking
- Na chirurgie: 90% significante verbetering
- Recidief: Zelden in dezelfde schouder
| Situatie | Indicatie smartengeld |
|---|
| Normaal beloop, volledig herstel na 2 jaar | €5.000 - €12.000 |
| Langdurig beloop (3+ jaar) | €12.000 - €25.000 |
| Operatie nodig, daarna herstel | €15.000 - €30.000 |
| Blijvende beperking beweging | €20.000 - €40.000 |
| Ernstige blijvende beperking + andere letsels | €35.000 - €60.000 |
Schadevergoeding: Waar Heeft U Recht Op?
- Medische kosten: Fysiotherapie (intensief, langdurig), injecties, operatie
- Inkomensverlies: Vaak jarenlang arbeidsongeschikt
- Huishoudelijke hulp: Langdurig noodzakelijk
- Hulp bij zelfzorg: ADL-hulp eerste maanden
- Vervoerskosten: Frequente behandelingen
- Smartengeld: Voor jarenlange pijn en beperking