Anna Slachtoffer van Geweld

Die Avond

Het was vrijdagavond, bijna middernacht. Ik liep naar huis van de tramhalte, vijf minuten lopen. Mijn buurt, bekend terrein. Ik voelde me veilig. Tot ik hem hoorde rennen achter me.

Voordat ik kon reageren, greep hij mijn tas. Ik hield vast - domme reflex. Hij sloeg me. In mijn gezicht, op mijn hoofd, mijn lichaam. Ik schreeuwde, vocht terug, maar hij was sterker. Hij gooide me op de grond, schopte me. Toen nam hij mijn tas en rende weg.

Ik lag op straat, bloedend, pijn overal. Iemand hoorde me schreeuwen, belde 112. Ik herinner me lichten, stemmen, "blijf bij me" blijven zeggen. Toen niets meer.

In het Ziekenhuis

Ik werd wakker met een arts over me heen. "U bent veilig, u bent in het ziekenhuis." Veilig. Dat woord voelde vreemd. Ik had me veilig gevoeld in mijn eigen buurt. En kijk wat er gebeurde.

De schade: gebroken kaakbeen, hersenschudding, gebroken neus, twee gebroken ribben, gekneusde nieren. En overal blauwe plekken en schaafwonden. Hij had me echt pijn willen doen. Voor een tas met een oude telefoon en €40.

Mijn ouders kwamen. Mijn moeder huilde toen ze me zag. Mijn gezicht was opgezwollen, misbevorderd. "Wie doet zoiets?" bleef ze maar zeggen. Ik had geen antwoord. Een monster. Een monster doet zoiets.

De Dagen Erna

Fysiek herstel was pijnlijk maar voorspelbaar. Bot en huid genezen. Maar psychisch... dat was anders. Ik was bang. Altijd. Dag en nacht. Bang om naar buiten te gaan. Bang voor voetstappen achter me. Bang voor schaduwen, voor mannen, voor alles.

Ik kon niet slapen. Elke keer dat ik mijn ogen sloot, zag ik zijn gezicht. Voelde ik zijn vuisten. Hoorde ik mijn eigen schreeuwen. Nachtmerries, elke nacht. Ik werd badend in het zweet wakker, huilend, schreeuwend.

Ik kon niet werken. Niet door mijn fysieke verwondingen, maar door angst. Mijn kantoor was vijftien minuten lopen van mijn huis. Vijftien minuten buitenshuis. Ik kon het niet. De paniek was te groot.

PTSS Diagnose

Mijn huisarts diagnosticeerde PTSS. Post Traumatische Stress Stoornis. Ik kende het van veteranen. Niet van overvalslachtoffers. Maar geweld is trauma, legde ze uit. Mijn hersenen probeerden me te beschermen door constant in alarm-mode te zijn.

Ik begon met EMDR-therapie. Exposure-therapie. Cognitieve gedragstherapie. Al die moeilijke woorden voor "leren leven met wat er gebeurd is". Het was het moeilijkste dat ik ooit heb gedaan. Erger dan het fysieke herstel.

De Dader en Schadevergoeding

De politie pakte hem een week later. DNA-bewijs van mijn kleding, camerabeelden, getuigen. Hij had dit al vaker gedaan. Een gewelddadige man met een strafblad. Hij werd aangeklaagd voor zware mishandeling en beroving.

Hij kreeg vier jaar cel. Vier jaar voor wat hij mij aandeed. Het voelde als te weinig. Maar het systeem is wat het is. Tenminste, hij was van straat.

Civielrechtelijk diende ik een claim in. Via het Schadefonds Geweldsmisdrijven kon ik compensatie krijgen - ook al had de dader zelf geen geld. De overheid compenseert slachtoffers van geweld.

Het proces was lang en moeilijk. Ik moest mijn trauma opnieuw beleven, details uitleggen, bewijzen leveren. Maar na acht maanden kreeg ik € 35.000 - voor medische kosten, smartengeld, verloren inkomen, en toekomstige therapie.

Herstel en Verder Leven

Twee jaar later kan ik weer naar buiten. Niet zorgeloos - nooit meer zorgeloos. Maar ik kan het. Ik kijk altijd om me heen. Ik loop nooit alleen in het donker. Ik heb zelfverdedigingslessen gevolgd. Ik neem voorzorgsmaatregelen.

Ik werk weer, fulltime. Mijn werkgever was begripvol, gaf me tijd, bood flexibiliteit. Ik ben dankbaar voor die steun. Niet alle werkgevers zijn zo.

Mijn gezicht is geheeld. Littekens blijven, maar cosmetische chirurgie heeft geholpen. Ik zie er weer als mezelf uit. Althans, aan de buitenkant. Vanbinnen ben ik veranderd. Ik zal nooit meer de oude Anna zijn. Die Anna vertrouwde de wereld. Deze Anna weet beter.

Ik heb een relatie. Met Jasper, die ik ontmoette in een slachtofferhulpgroep - hij was ook overvallen. We begrijpen elkaar's angsten. We zijn voorzichtig met elkaar, geduldig. Het is niet perfect, maar het is echt.

Mijn Boodschap

Als je slachtoffer bent van geweld: het is niet jouw schuld. Niets wat je deed, rechtvaardigde wat er gebeurde. De dader koos ervoor geweld te gebruiken. Dat is zijn verantwoordelijkheid, niet de jouwe.

Zoek hulp, medisch en psychologisch. PTSS na geweld is normaal en behandelbaar. Wacht niet zoals ik deed in het begin. Hoe eerder je behandeling krijgt, hoe beter de kans op herstel.

Juridisch: je hebt recht op compensatie. Via het Schadefonds Geweldsmisdrijven kan je compensatie krijgen, zelfs als de dader geen geld heeft. Aanvragen is moeilijk - je moet je trauma opnieuw beleven. Maar je verdient die compensatie.

En voor de maatschappij: slachtoffers van geweld dragen littekens die je niet altijd ziet. Wees geduldig, wees begripvol. We zijn niet overdreven als we bang zijn. We hebben een goede reden.

Ik leef. Ik overleef niet alleen - ik leef. Anders dan voorheen, voorzichtiger, met littekens. Maar ik laat hem niet winnen. Ik laat die ene gewelddadige avond niet mijn hele leven bepalen. Dat is mijn kracht. En dat is mijn overwinning.