Annemiek leeft met Hersenletsel

De Val

Het was een ijskoude januariochtend. Ik liep naar de metro, koffie in mijn hand, koptelefoon in, zoals elke ochtend. De stoep voor het appartementencomplex was glad. Later hoorde ik dat er al dagen werd geklaagd over ijzel en gebrek aan strooien.

Mijn voeten gingen onder me vandaan. Ik had geen tijd om me op te vangen. Mijn achterhoofd raakte de betonnen rand van een plantenbak. De klap was zo hard dat ik het geknars in mijn hoofd voelde. Toen werd alles zwart.

Ik werd wakker in een ambulance. Of eigenlijk: ik werd een beetje bij bewustzijn. Alles was wazig en verwarrend. Waar was ik? Wat was er gebeurd? De ambulancemedewerker stelde me vragen. Ik kon ze niet beantwoorden. De woorden wilden niet komen.

Diagnose

In het ziekenhuis volgden scans. CT, MRI, tests. De diagnose: ernstige hersenschudding en traumatisch hersenletsel. Bloedingen in mijn hersenen. Zwelling. Ik moest blijven voor observatie.

De eerste dagen zijn vaag. Ik weet dat mijn partner Tim er was, dat mijn ouders kwamen, dat artsen dingen uitlegden. Maar het drong niet door. Mijn hoofd was vol watten. Denken deed pijn. Licht deed pijn. Geluid deed pijn. Alles deed pijn.

Na een week mocht ik naar huis met strikte instructies: rust, geen beeldschermen, geen stress. "U zult merken dat bepaalde dingen moeizamer gaan," zei de neuroloog. "Geef uw hersenen tijd om te herstellen." Hij vertelde niet dat "tijd" jaren zou betekenen.

Het Ontwaken

Thuis merkte ik pas echt hoe erg het was. Ik kon me niet concentreren. Een gesprek volgen lukte niet langer dan vijf minuten. Lezen? Onmogelijk. Na twee zinnen wist ik niet meer wat ik had gelezen. TV kijken maakte me misselijk van alle prikkels.

Maar het ergste was dat ik mezelf kwijt was. Ik was altijd scherp geweest, snel, efficiënt. Nu was ik traag, verward, moe. Zo verschrikkelijk moe. Na tien minuten wakker zijn wilde ik alweer slapen.

Tim probeerde me te helpen, maar ik zag de frustratie in zijn ogen. Ik was niet meer de vrouw op wie hij verliefd was geworden. Ik vergat dingen, raakte geïrriteerd om niets, huilde zonder reden. "Dit is tijdelijk," zei hij steeds. Maar hij klonk niet overtuigd.

De Strijd om Erkenning

Mijn werkgever was aanvankelijk begripvol. "Neem de tijd die je nodig hebt." Na twee maanden kwamen de vragen. "Wanneer kom je terug?" Na drie maanden werd de toon anders. "We moeten iemand anders op jouw projecten zetten."

Ik probeerde te werken. Een uur per dag vanuit huis. Het lukte niet. Mails lezen kostte zoveel energie. Beslissingen nemen was onmogelijk. Ik kon de verschillende taken niet meer overzien. Mijn hersenen weigerden simpelweg mee te werken.

De bedrijfsarts begreep het niet. "Op papier zie ik niets. Uw scans zijn genormaliseerd." Maar mijn problemen waren niet op een scan te zien. Hersenletsel is vaak onzichtbaar, maar daarom niet minder echt.

De gemeente, de VvE van het appartement, iedereen wees verantwoordelijkheid van de hand. "Het was glad, maar dat is overmacht." Niemand wilde erkennen dat de stoep maandenlang niet was gestrooid, terwijl dat wel verplicht was.

Professionele Hulp

Door een vriendin hoorde ik over een revalidatiecentrum gespecialiseerd in niet-aangeboren hersenletsel. Daar ontmoette ik voor het eerst mensen die me begrepen. Mensen die ook hersenletsel hadden en dezelfde frustraties kenden.

"Je hersenen moeten opnieuw leren," legde mijn revalidatiearts uit. "Sommige verbindingen zijn beschadigd. Je moet nieuwe wegen maken." Het klonk zowel hoopvol als ontmoedigend. Nieuwe wegen maken kost tijd. Veel tijd.

Ik begon met cognitieve therapie. Geheugenoefeningen, concentratietraining, strategieën om met prikkels om te gaan. Kleine stapjes. Hele kleine stapjes. En ook juridische hulp, want ik had iemand nodig die voor mijn rechten vocht terwijl ik focuste op herstel.

De advocaat die ik vond via het revalidatiecentrum was gespecialiseerd in hersenletsel. "Dit wordt een lange zaak," waarschuwde ze. "Hersenletselschade is complex en verzekeraars onderschatten het vaak." Ze had gelijk op beide punten.

De Juridische Strijd

We moesten bewijzen dat de gemeente en de VvE nalatig waren geweest. Dat betekende getuigen vinden die al eerder hadden geklaagd over de gladheid. Dat betekende meteorologische gegevens verzamelen die aantoonden dat het al dagen glad was geweest. Dat betekende experts die konden verklaren wat redelijke zorgplicht inhield.

Het duurde anderhalf jaar voordat we een schikking bereikten. De gemeente betaalde 40%, de VvE 60% van de totale schade: € 234.000. Dat klinkt veel, maar het dekt nauwelijks mijn verlies aan verdienvermogen, laat staan de emotionele schade.

Leven met Hersenletsel

Drie jaar later ben ik niet meer dezelfde Annemiek. Maar ik ben ook niet langer de gebroken Annemiek van direct na het ongeval. Ik heb een nieuwe balans gevonden.

Ik werk 16 uur per week als adviseur. Geen projectmanagement meer - dat kan ik niet aan. Maar wel mijn kennis en ervaring delen in overzichtelijke taken. Mijn werkgever heeft aanpassingen gedaan: een stille werkplek, flexibele uren, geen vergaderingen langer dan 30 minuten.

Ik heb geleerd om mijn energie te managen. Te veel prikkels maken me dagen kapot, dus ik vermijd drukte. Ik plan rustmomenten in. Ik luister naar mijn lichaam. Als mijn hoofd zegt "stop", dan stop ik. Dat was voorheen ondenkbaar, nu is het overleving.

Tim en ik zijn nog samen, maar het is anders. We hebben relatietherapie gevolgd om te leren communiceren met mijn nieuwe beperkingen. Hij heeft geleerd geduld te hebben. Ik heb geleerd om hulp te vragen. We vinden elkaar opnieuw, stap voor stap.

Wat Ik Wil Delen

Hersenletsel is de meest onderschatte vorm van letselschade. Je ziet het niet, maar het is er wel. En het is invaliderend. Als jij hersenletsel hebt opgelopen, weet dan:

Je bent niet gek. Je bent niet lui. Je bent niet zwak. Je hersenen zijn beschadigd en dat heeft echte, fysieke gevolgen. Mensen die het niet begrijpen, hebben het niet meegemaakt.

Herstel is mogelijk, maar niet altijd volledig. En dat is oké. Je hoeft niet terug naar je oude zelf. Je mag een nieuwe versie van jezelf worden. Anders, maar niet minder.

Zoek gespecialiseerde hulp. Reguliere artsen en therapeuten begrijpen hersenletsel vaak niet goed genoeg. Ga naar experts. Ga naar lotgenotencontact. Ga naar mensen die weten waar ze het over hebben.

En vecht voor je rechten. Hersenletselschade is complex en duur. Je hebt recht op compensatie die je hele leven dekt, niet alleen het eerste jaar. Huur een advocaat die dit snapt.

Je bent niet alleen. Er zijn duizenden mensen met hersenletsel die stille gevechten leveren. We zien elkaar misschien niet, maar we zijn er. En we begrijpen het.