Mark leert Opnieuw Leven

De Val

Ik hielp mijn neef met de verbouwing van zijn huis. We waren op de tweede verdieping, aan het schilderen. De steiger leek stabiel. De verhuurder had gezegd dat het veilig was. Het was niet veilig.

Ik stapte verkeerd, voelde de steiger bewegen. Voor ik wist wat gebeurde, viel ik. Vier meter naar beneden, op mijn rug op de betonnen vloer. Het geluid van mijn wervelkolom die brak - dat vergeet ik nooit. Dan niets meer. Duisternis.

Toen ik bijkwam in het ziekenhuis, probeerde ik mijn benen te bewegen. Niets. Probeerde mijn tenen. Niets. Paniek overviel me. "Waarom kan ik mijn benen niet voelen?" schreeuwde ik. De verpleegkundige had tranen in haar ogen. Dat zei genoeg.

De Diagnose

Dwarslaesie op T6 niveau, compleet. Medisch jargon voor: je ruggengraat is gebroken, het zenuwweefsel is doorgeseneden, je zult nooit meer lopen. Vanaf je borst naar beneden geen gevoel, geen beweging. Voor altijd in een rolstoel.

Ik was 34. Ik was fitness instructeur. Mijn hele identiteit, mijn hele leven draaide om mijn lichaam, om beweging, om kracht. En nu was de helft van mijn lichaam dood. Ik wilde ook dood zijn.

De eerste weken waren het donkerst. Ik weigerde te eten, weigerde therapie, weigerde hoop. Wat had het voor zin? Mijn leven was voorbij. Ik was nutteloos, afhankelijk, een last. Beter om er een eind aan te maken.

Mijn vriendin Lisa kwam elke dag. Ze huilde met me, was boos met me, bleef maar praten. "Je bent meer dan je benen," zei ze. Ik geloofde haar niet. Maar ze bleef komen. En langzaam begon een klein stukje van me te luisteren.

Revalidatie in De Hoogstraat

Na zes weken werd ik overgeplaatst naar De Hoogstraat Revalidatie, gespecialiseerd in dwarslaesie. Daar zag ik voor het eerst andere mensen in rolstoelen. Mensen die basketbal speelden, die handbiketen, die lachten. Het was surrealistisch.

Mijn therapeut, een vent genaamd Robin die zelf paraplegisch was, was direct. "Dit is nu je leven. Je kunt erbij blijven liggen of je kunt accepteren en je best maken van wat je nog hebt. Keuze is aan jou." Zijn hardheid was wat ik nodig had.

Ik begon met de basis: rechtop zitten zonder om te vallen. Overdragen van bed naar rolstoel. Jezelf aankleden. Dingen die voor mijn val automatisch waren, moest ik opnieuw leren. Het was frustrerend, vermoeiend, pijnlijk.

Maar er waren ook doorbraken. De eerste keer dat ik mezelf overdroeg zonder hulp. De eerste keer dat ik meters reed in mijn rolstoel. De eerste keer dat ik mezelf aankleedde. Kleine overwinningen die enorm voelden.

Acceptatie

Acceptatie kwam niet in één moment. Het kwam in golven. Sommige dagen kon ik het aan, andere dagen wilde ik opgeven. Maar langzaam verschoof mijn perspectief. Ik was niet meer "Mark die kon lopen". Ik werd "Mark in een rolstoel". Een nieuwe identiteit.

Een medepatiënt, Thomas, zei iets dat bleef hangen: "Ik kan niet meer lopen. Maar ik kan nog steeds leven." Simpel, maar waar. Ik kon niet meer staan, maar ik kon nog steeds lachen, liefhebben, dromen, bijdragen. Mijn waarde als mens was niet gekoppeld aan mijn benen.

De Juridische Strijd

De steiger was gebrekkig geweest. De verhuurder had geen certificaat, geen inspectie. Het was illegaal verhuurd. Er was overduidelijk aansprakelijkheid. Maar de verzekeraar wilde niets weten.

"Eigen risico," beweerden ze. "U had zelf moeten controleren." Maar ik was geen expert. Ik vertrouwde op de verhuurder die zei dat het veilig was. Mijn neef had de steiger gehuurd in goede trouw. De schuld lag bij de verhuurder, niet bij ons.

Mijn familie vond een gespecialiseerde advocaat. Dwarslaesie-claims zijn complex - het gaat om levenslange kosten. Rolstoelen, aanpassingen in huis, vervoer, medische zorg, verlies van arbeidsinkomen. Alles bij elkaar opgeteld gaat het om miljoenen.

Na bijna twee jaar procederen - met medische expertises, technische rapporten over de steiger, arbeidsdeskundigen - schikten we voor € 2,3 miljoen. Het klinkt als veel geld. Maar verdeeld over mijn verwachte levensduur, en gegeven de kosten die ik heb, is het realistisch.

Mijn Leven Nu

Ik woon in een aangepast appartement. Alles is toegankelijk: brede deuren, een rolstoellift, een aangepaste keuken en badkamer. Het voelt als huis, niet als een ziekenhuis. Dat is belangrijk.

Ik werk weer, anders dan voor mijn ongeval. Ik geef online fitnesslessen aan mensen met fysieke beperkingen. Ik begrijp hun frustraties, hun uitdagingen. Ik ben geloofwaardiger omdat ik het zelf meegemaakt heb. Mijn ongeval heeft me een nieuwe missie gegeven.

Lisa en ik zijn getrouwd. Ze bleef bij me, door alles heen. Onze relatie is anders nu - meer patient en verzorger rollen soms - maar de liefde is er nog. Sterker zelfs. Ze heeft me geleerd dat ik meer ben dan mijn lichaam.

Ik sport weer. Handbiken, wheelchair basketbal, zelfs adaptieve klimmen. Mijn lichaam is anders, maar het kan nog steeds verbazingwekkende dingen. Ik ben niet minder atleet omdat ik in een rolstoel zit. Ik ben een andere soort atleet.

Wat Ik Wil Delen

Dwarslaesie is het einde van het leven dat je kende. Maar niet het einde van het leven zelf. Je zult rouwen om wat je verloren hebt - dat is normaal. Maar ergens in die rouw kun je ook ruimte maken voor wat nog kan.

Acceptatie betekent niet opgeven. Het betekent stoppen met vechten tegen de realiteit en je energie gebruiken voor wat wél kan. Die shift is moeilijk, maar noodzakelijk voor verder leven.

Zoek gespecialiseerde revalidatie. Algemene revalidatiecentra zijn niet genoeg voor dwarslaesie. Je hebt een team nodig dat dwarslaesie begrijpt - fysiek, psychologisch, praktisch. En zoek lotgenoten. Mensen die het hebben meegemaakt, zijn je beste gidsen.

Juridisch: dwarslaesie-claims zijn complex en hoog. Je hebt een gespecialiseerde advocaat nodig die begrijpt wat je nodig hebt - nu en levenslang. Onderschat niet de kosten. Een rolstoel gaat kapot, aanpassingen moeten worden vernieuwd, medische zorg is constant.

En aan mensen zonder beperking: we zijn niet zielig. We zijn niet ons ongeluk. We zijn mensen die toevallig in rolstoelen zitten. Behandel ons als mensen, niet als inspiratie porno of tragische gevallen. We leven gewoon ons leven, op wielen.